-
1 nad
Ⅰ praep. 1. (powyżej) over, above- nad kimś/czymś [znajdować się] over a. above sb/sth- nad głównym wejściem over a. above the main entrance- łuna nad miastem a glow over the city- 1500 metrów nad poziomem morza 1,500 metres above sea level- miał siniak nad lewym okiem he had a bruise over a. above his left eye- mieszkali nad sklepem they lived over a. above the shop- rano nad miastem przeszła burza a storm broke over the city in the morning- tumany kurzu unosiły się nad drogą clouds of dust rose over the road- piłka przeleciała wysoko nad poprzeczką the ball went high over the bar- pochylić się nad kimś/czymś to lean a. bend over sb/sth- pochyliła się nad kołyską she leaned a. bent over the cot- pochylali się nad mapą they were bending over a map- nad coś [kierować się] over a. above sth- balon wzbił się nad chmury the balloon soared up above the clouds- myśliwce nadleciały nad miasto fighter planes flew over the city2. (w pobliżu) nad Wisłą/Bałtykiem on the Vistula/the Baltic- Wiedeń leży nad Dunajem Vienna lies on the Danube- kupili dom nad jeziorem they bought a house on a. by a lake- opalali się nad rzeką they were sunbathing by the river- spacer nad brzegiem rzeki/Sekwany a walk along a. by the riverside/along the Seine- nad coś [kierować się] to sth- pojechać nad morze to go to the seaside- pójść na spacer nad jezioro to take a walk to the lake- wycieczka nad Wigry a trip to Lake Wigry3. (wskazuje na podporządkowanie) over- być a. stać nad kimś to be over sb- nad sobą miał dyrektora finansowego above him he had the financial director- kontrola nad czymś control over a. of sth- mieć nadzór nad czymś to supervise sth, to have control over sth- sprawować władzę nad czymś to exercise authority a. power over sth- przewaga nad kimś/czymś superiority a. the advantage over sb/sth- opieka nad ludźmi w podeszłym wieku care of the elderly4. (wskazuje na temat) on, about (czymś sth)- dyskusja nad budżetem discussion on a. about the budget- dyskutowali nad projektem uchwały they were discussing the (draft) bill- praca nad czymś work on a. at sth- pracować nad planami budynku to work on the design of a building- rozmyślać nad czymś to ponder on a. over sth- medytować nad czymś to meditate on a. upon sth- siedzieć nad książką to pore over a book- ślęczeć nad lekcjami to slog away at one’s homework pot.5. (z określeniami wyrażającymi uczucia) at, for, over- ich zachwyt nad jego obrazami their delight over his paintings- użalić się nad kimś to feel sorry for sb, to pity sb- użalać się nad sobą a. nad własnym losem to feel sorry for oneself pot., pejor.; to bemoan one’s lot książk., żart.- znęcać się nad kimś to torment sb- zlituj się nade mną/nad nim have mercy on me/him6. (tuż przed) (just) before- nad ranem/wieczorem (just) before dawn a. daybreak/dusk a. nightfall7. książk. (bardziej niż) than- nic straszniejszego nad wojnę nothing more terrible than war- cóż piękniejszego nad miłość what can be more beautiful than love?- kochać kogoś nad życie to love sb more than life itself- nad wszystkie rozrywki uwielbiał kino of all pastimes he adored the cinema more than anything else- praca nad siły superhuman work- poeta nad poetami a towering poet- przebój nad przeboje an all-time hit- skandal nad skandale a scandal to end all scandals- łotr nad łotrami an arch-villain; a consummate villain książk.- nade wszystko above all (else), more than anything (else)- nade wszystko cenił spokój he valued peace and quiet more than anything a. above all else- była sławna, bogata, a nade wszystko urodziwa she was famous, rich, and, above all, good-lookingⅡ nad- w wyrazach złożonych (wskazujące na wyższy stopień) nadkomisarz chief superintendent GB- nadczułość hypersensitivity* * *prepnad morze/rzekę — to the seaside/river* * *prep.+ Ins.1. (= powyżej, ponad) above, over; nad głową (= w górze) overhead.2. (= na brzegu l. krawędzi, blisko) nad (samą) granicą at the (very) border, near the border; nad grobem at the graveside; przen. (= blisko śmierci) at death's door, with one foot in the grave; nad morzem at the seaside, on the sea; nad rzeką/jeziorem on the river/lake; Waszyngton leży nad Potomakiem Washington lies l. is located on the Potomac River; nad przepaścią t. przen. on the edge of a precipice; nad ranem in the early morning.3. (przedmiot uwagi l. kontroli) litować się nad kimś feel pity for sb; (= okazywać komuś miłosierdzie) have l. take pity on sb; mieć przewagę nad kimś have the advantage on l. over sb, have the upper hand over sb; opieka nad dziećmi child care; pastwić się nad kimś torment sb; płakać nad czymś cry over sth; rozpaczać nad kimś/czymś lament for sb/sth; sprawować władzę nad kimś/czymś rule sb/sth; form. have/hold dominion over sb/sth; stracić panowanie nad sobą lose one's temper; pot. blow one's top, blow a gasket, hit the ceiling.4. (temat rozważań l. dyskusji) debata nad ustawą/wnioskiem debate on a bill/motion; zastanawiać się nad czymś consider sth, pause over sth.5. (cel badań l. wysiłków) pracować nad czymś work on sth.6. lit. (podkreślenie wyjątkowości; często z archaiczną formą narzędnika) mistrz nad mistrzami l. nad mistrze master of l. over masters; Pieśń nad Pieśniami Bibl. the Song of Songs.prep.+ Acc.1. ( cel w przestrzeni) over, above; nad głowę above one's head; (= w górę) up; nad miasto over the town l. city.2. (= na brzeg) nad jezioro/morze/rzekę to the lake/sea/river.3. lit. ( porównanie lub wybór) than, above; cenić coś nad życie value sth above life; cóż jest (lepszego) nad wino? what (is) better than wine?; nade wszystko above all.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nad
-
2 litość
- ci; f( łaska) mercy; ( współczucie) compassionrobić (zrobić perf) coś z litości — to do sth out of pity
* * *f.(= łaska) mercy; (= współczucie) compassion; litości! (have) mercy!; bez litości without mercy, merciless; na litość boską! for goodness' sake!, for heaven's sake!; (robić coś) z litości (do sth) out of pity; mieć litość nad kimś take pity on sb; wzbudzać litość arouse pity.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > litość
-
3 litoś|ć
f sgt (łaska) mercy; (współczucie) compassion; (pożałowanie) pity- mieć litość nad kimś a. dla kogoś to feel sorry for sb- miej/miejcie litość! have mercy!- budzić w kimś litość to arouse one’s/sb’s pity- litość bierze na jego/jej widok he’s/she’s a pitiful sight- bez litości mercilessly, without mercy- buty mnie cisną bez litości these shoes are killing me- słońce grzało bez litości the sun was beating down mercilessly a. without mercy- z litości out of pity- błagać o litość to beg for mercyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > litoś|ć
-
4 rozczulać
impf ⇒ rozczulić* * *ipf.move, touch, affect.ipf.melt; rozczulać się nad kimś, czymś take pity on sb; rozczulać się nad sobą samym wallow in self-pity; rozczulić się do łez melt into tears.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozczulać
-
5 zlitować się
(-uję, -ujesz); vb; od litować się* * *pf.zlitować się nad kimś (= poczuć wobec kogoś litość) have pity on sb; (= pomóc komuś z litości) take pity on sb; zlituj się! have mercy!, have a heart!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zlitować się
-
6 ulit|ować się
pf v refl. to take pity (nad kimś on sb)- tak go błagała, że w końcu się nad nią ulitował she pleaded with him so hard that he finally took pity on her ⇒ litować sięThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ulit|ować się
-
7 zlit|ować się
pf v refl. to take pity (nad kimś on sb)- zlitował się i dał mu pracę he took pity on him and gave him a job■ zlituj się! have mercy!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zlit|ować się
-
8 okazywać
impf ⇒ okazać* * *(-uję, -ujesz); perf -ać; vt(kwit, bilet, paszport) to present, to show; (gniew, niepokój, współczucie, zdumienie) to demonstrate, to show; (odwagę, zainteresowanie) to demonstrate, to manifest* * *ipf.1. (= pokazywać) (bilet, legitymację) show, produce, present.2. (= uzewnętrzniać) (zdumienie, zdenerwowanie, szacunek, radość, gniew) show, demonstrate, evince; okazać komuś współczucie have l. take pity on sb; okazać komuś czułość show sb one's affection; okazywać szacunek pay respect; okazywać pomoc provide help l. assistance, lend l. give a (helping) hand.ipf.turn out, prove; powieść okazała się arcydziełem the novel turned out to be a masterpiece; okazało się, że można na nim polegać he proved to be reliable; okazało się, że świeci słońce it turned out that the sun was shining; jak się okazało as it turned out; jak się okazuje apparently; to się jeszcze okaże it remains to be seen, that is yet to be seen; okazuje się że... it appears that...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > okazywać
-
9 pożalić się
The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pożalić się
-
10 pożałować
-uję, -ujesz; vb od żałować* * *pf.1. (= poczuć żal) regret; gorzko tego pożałujesz! you'll bitterly regret it!, you will sweat for it!3. (= poskąpić) grudge ( komuś czegoś sb sth); stint ( komuś czegoś sb on sth); nie pożałować wysiłków, by... spare no effort to...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pożałować
-
11 ulitować się
(-uję, -ujesz); vr perfulitować się nad kimś/czymś — to have mercy on sb/sth
* * *pf.take pity, have compassion, have mercy (nad kimś/czymś on sb/sth).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ulitować się
-
12 pożał|ować
pf Ⅰ vt (okazać współczucie) to take pity on Ⅱ vi 1. (poczuć żal) to regret vt- pożałować czegoś to regret sth- natychmiast pożałował swoich słów he regretted his words the moment he had spoken- pożałujesz tego! you’ll regret this!- wyjdź stąd, bo pożałujesz! get out of here or you’ll be sorry!2. (poskąpić) pożałować komuś jedzenia/pieniędzy to refuse sb food/money- nie pożałować pieniędzy to be generous with money- nie pożałować wysiłków a. starań, żeby coś zrobić to make every effort to do sthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pożał|ować
-
13 znać
(-am, -asz); vtdawać (dać perf) komuś znać (o czymś) — to let sb know (of sth)
* * *ipf.1. (= mieć wiedzę o czymś) know; znać życie know all about life; znać coś na pamięć know sth by heart; dać komuś znać (o czymś) let sb know (of sth); dać znać na policję inform the police; znam to miejsce I know this place; nie znam tego modelu I don't know this model; nie dał znać o sobie I haven't heard from him; znam ten ból pot. I know how it feels; daj znać let me know.2. (= być komuś przedstawionym) know ( kogoś sb); be acquainted ( kogoś with sb); znać kogoś jak zły szeląg know sb like a bad penny; nie znam jej I don't know her; znam ją od kilku lat I have known her for a few years; znam go osobiście I know him personally; znam go tylko z widzenia I know him only by sight; nie chcę cię znać I don't want to have anything to do with you; niech cię nie znam! go on with you!3. (= umieć coś) know, can; nie znam francuskiego I can't speak French; nie znam tej historii I don't know this story.4. (= wiedzieć o istnieniu) know; nie znać lęku l. strachu know no fear, be a stranger to fear; nie znać litości know no pity, be a stranger to pity; wtedy nie znali telefonu there were no telephones at that time; jego chciwość nie zna granic his greed knows no bounds.5. (= widać) show, be visible; znać, że potrzebujesz wypoczynku I can see that you need a rest; znać na niej zmęczenie I can see that she is tired.ipf.2. (= być sobie przedstawionym) know each other; znamy się od dziecka we have known each other since we were children.3. (= mieć wiedzę) know; znać się na czymś be knowledgeable about sth; znać się na żartach know how to take a joke; znać się na czymś jak kura na pieprzu not know the first thing about sth; znać się na rzeczy know a thing or two about...; nie znasz się na tym you know nothing about it, that's not in your line.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > znać
-
14 patrzeć
patrzeć; -ę, -ysz; vipatrzeć na coś trzeźwo/optymistycznie — to view sth with objectivity/optimism
patrzeć na kogoś jak na wroga/intruza — to look on sb as an enemy/intruder
dobrze/źle mu z oczu patrzy — he has kind/mean eyes
patrzeć wstecz/w przyszłość — to look back/ahead
patrzeć krzywym okiem na kogoś/coś — to look askance at sb/sth
patrzeć na kogoś z góry (przen) — to look down on sb
* * *ipf.- ę -ysz1. (= spoglądać) look; patrzeć badawczo scrutinize, observe attentively; patrzeć bezmyślnie look blankly; patrzeć ukradkiem look furtively; patrzeć wstecz l. w przyszłość look back l. ahead; patrzeć komuś prosto w oczy look sb squarely in the eye; patrzeć śmierci w oczy face death; śmierć patrzy komuś w oczy sb is facing death; patrzeć komuś na ręce keep a watchful eye on sb; patrzeć na coś przez różowe okulary see sth through rose-colored spectacles; patrzeć wilkiem look askance; patrzeć na coś z boku be unbiased l. impartial; patrzeć na kogoś/coś jak sroka w gnat gaze at sb/sth; patrzeć na kogoś/coś jak cielę na malowane wrota gape at sb/sth; coś jest zrobione jak się patrzy sth is well done; patrzeć na księżą oborę przest. have one foot in the grave, be about to kick the bucket l. buy the farm; dobrze/źle ci z oczu patrzy you have kind/mean eyes; nie mogę na ciebie patrzeć I can't bear the sight of you; aż żal na ciebie patrzeć you are a pity to behold; tylko patrzeć, jak śnieg spadnie winter is near; tylko patrzeć, jak zacznie padać śnieg it'll start snowing any moment; patrzcie państwo! ( dla zwrócenia uwagi) look!; iron. fancy that!2. (= mieć pogląd na coś) view; patrzeć na coś optymistycznie view sth with optimism, take an optimistic view of sth; patrzeć na coś trzeźwo view sth with objectivity; patrzeć w przyszłość think ahead.3. (= obserwować) watch, observe; już od dłuższego czasu patrzę na wasze zachowanie I have been watching you for quite some time.4. (= traktować coś, kogoś w jakiś sposób) regard, treat; patrzeć (na kogoś) z góry look down on (sb); patrzeć na coś przez palce turn a blind eye to sth; patrzeć na coś życzliwym okiem regard sth with favor; patrzeć na kogoś l. coś krzywym okiem look askance at sb l. sth.5. pot. (= zważać na coś) mind, take care; patrz tylko, żebyś się nie spóźnił just make sure you're not late; patrz swego nosa mind your own business.6. pot. (= dbać o swoje) seek; patrzał tylko, żeby być sławnym he sought fame.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > patrzeć
-
15 serce
-a; -a; nom pl; -a; ntheart, ( dzwonu) clapper, tonguecałym sercem lub z całego serca — wholeheartedly, with all one's heart
z ręką na sercu, nie wiem — cross my heart, I don't know
brać (wziąć perf) (sobie) coś do serca — to take sth to heart
kamień spadł mi z serca — (przen) it's a weight lub load off my mind
serce mi się kraje — my heart breaks lub bleeds, it breaks my heart
* * *n.1. (narząd; fragment piersi; natura człowieka; siedlisko uczuć; wyobrażenie serca, rysunek; odwaga; środek czegoś) heart; bratnie serce a person after one's own heart; Serce Jezusowe kośc. the Sacred Heart; serce miasta the heart of the city; sztuczne serce med. artificial heart; waleczne serce brave heart; ( osoba) a heart of oak; niewydolność serca pat. heart l. cardiac failure; zawał serca l. mięśnia sercowego pat. coronary thrombosis; pot. coronary, heart attack; zatrzymanie akcji serca pat. cardiac arrest; bicie serca heartbeat; dama serca ladylove; dobroć serca kind-heartedness, the milk of human kindness; linia serca ( na dłoni) heartline; operacja na otwartym sercu chir. open-heart surgery; przeszczep serca chir. heart transplant; przyjaciel od serca bosom friend; rozmowa od serca heart-to-heart talk; bez serca ( o osobie) heartless; całym sercem l. z całego serca whole-heartedly, with all one's heart and soul; chować w sercu urazę do kogoś bear a grudge against sb; chwytać za serce tear at sb's heart; co w sercu, to na języku what the heart thinks, the mouth speaks; co z oczu, to i z serca out of sight, out of mind; człowiek wielkiego serca a person of great heart; czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal what the eye sees not, the heart craves not; drogi memu sercu dear to my heart; iść l. pójść za głosem serca let one's heart rule one's head; kamień spadł mi z serca that's a load l. weight off my chest l. mind; leżeć komuś na sercu (o problemie, sprawie) press heavily on sb's mind; ( o winie) lie heavy on sb; mieć dobre serce be kind-hearted, have one's heart in the right place; mieć do czegoś serce have one's heart in sth, have the heart to do sth; nie miałem serca mu o tym powiedzieć I didn't have the heart to tell him about it; wiesz, jakoś nie mam do tego serca (= nie mam na to ochoty) you know, I just don't have my heart in it; mieć miękkie serce be soft-hearted; mieć miękkie serce dla kogoś be an easy touch for sb, have a soft spot for sb; mieć problemy z sercem have a heart condition; mieć serce na dłoni wear one's heart on l. upon one's sleeve; mieć serce z kamienia have a heart of stone l. flint; mieć złote serce have a heart of gold; miejże serce! (= okaż dobroć) have a heart!, show mercy!; nie mieć Boga w sercu be heartless; oddać komuś swe serce (= zakochać się) give l. lose one's heart to sb; od serca l. z serca płynące (np. o życzeniach) from the bottom of one's heart, heart-felt; okazać komuś serce show kindness to sb; otworzyć l. obnażyć przed kimś serce open l. bare one's heart to sb; podbić czyjeś serce win sb's heart; przyjąć kogoś z otwartym sercem give sb a heart-felt welcome; przypadł mi do serca I got to like him; radować czyjeś serce gladden one's heart; radujący serce (widok, historia) heartwarming; ranić czyjeś serce make sb's heart ache; rozdzierać komuś serce rend one's heart, tear one's heart out; rozpierać komuś serce ( o uczuciu) fill one's heart; serce mi krwawi (z jej powodu) my heart is bleeding (for her); serce się kraje my heart breaks l. bleeds; serce mi się wyrywa my heart is willing; serce mi stanęło (ze strachu, podniecenia) my heart missed l. skipped a beat; serce mi zmiękło (z litości) my heart melted (with pity); serce nie sługa the heart wants what it wants; serce podchodzi mi do gardła I've got my heart in my mouth l. throat; serce zabiło mi mocniej l. skoczyło (z radości) my heart leapt (with joy); serce zaczęło mi bić szybciej my heart quickened; sercem jestem z tobą my heart goes out to you; skraść komuś serce steal one's heart; sprawić, że serce komuś szybciej zabije stir sb's blood; to balsam na moje serce it warms the cockles of my heart; to mi szkodzi na serce it's bad for my heart; w głębi serca ( być kimś) at heart; (myśleć, czuć) deep in one's heart, in one's heart of hearts; wkładać w coś dużo serca put one's heart to sth; wziąć sobie coś do serca take sth to heart; z biciem serca with a beating l. pounding heart; z całego serca with all one's heart; (= entuzjastycznie) with heart and hand; ( kochać kogoś) heart and soul; z bólem serca reluctantly; z ciężkim/lekkim sercem with a heavy/light heart; zrobiłem to z ciężkim sercem ( niechętnie) it went very much against the grain with me; z dobrego serca out of the goodness of one's heart; z głębi serca from the bottom of one's heart; złamać komuś serce break sb's heart; z ręką na sercu hand on heart; z ręką na sercu, nie wiem cross my heart, I don't know; żywiej zabiło mi serce my pulse quickened.2. ( dzwonu) tongue, clapper.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > serce
См. также в других словарях:
take\ pity\ on — • take pity (up)on v. phr. To feel sympathy or pity and do something for. Mary took pity on the orphan kittens. The farmer took pity upon the campers, and let them stay in his barn during the rain … Словарь американских идиом
take pity on — (someone) to do something because you feel sympathy for someone. She stood there shivering until Claudia took pity on her and put her sweater around the child s shoulders … New idioms dictionary
take pity on — FEEL SORRY FOR, relent, be compassionate towards, be sympathetic towards, have mercy on, help (out), put someone out of their misery. → pity * * * take pity on : to feel pity for (a person or animal) and do something to help I took pity on the… … Useful english dictionary
take pity on — also[take pity upon] {v. phr.} To feel sympathy or pity and do something for. * /Mary took pity on the orphan kittens./ * /The farmer took pity upon the campers, and let them stay in his barn during the rain./ … Dictionary of American idioms
take pity on — also[take pity upon] {v. phr.} To feel sympathy or pity and do something for. * /Mary took pity on the orphan kittens./ * /The farmer took pity upon the campers, and let them stay in his barn during the rain./ … Dictionary of American idioms
take pity on — a better person would take pity on them Syn: feel sorry for, relent, be compassionate toward, be sympathetic toward, have mercy on, help (out), put someone out of their misery … Thesaurus of popular words
take\ pity\ upon — • take pity (up)on v. phr. To feel sympathy or pity and do something for. Mary took pity on the orphan kittens. The farmer took pity upon the campers, and let them stay in his barn during the rain … Словарь американских идиом
take pity on someone — phrase to feel sorry for someone and try to help them Dirk took pity on me and let me stay at his house. Thesaurus: to feel or express sympathysynonym Main entry: pity … Useful english dictionary
take pity on someone — take pity on (someone) to do something because you feel sympathy for someone. She stood there shivering until Claudia took pity on her and put her sweater around the child s shoulders … New idioms dictionary
take pity — phrasal see have pity * * * take (or have) pity show compassion they took pity on him and gave him food … Useful english dictionary
take pity on someone — to feel sorry for someone and try to help them Dirk took pity on me and let me stay at his house … English dictionary